Andersen Ödülü ve Türkiye…

Çocuk edebiyatının en önemli ödülü olan Hans Christian Andersen Ödülü iki yılda bir Uluslararası Çocuk ve Gençlik Yayınları Kurulu/lnternational Board on Books for Young People (IBBY) tarafından 1956’dan beri çocuk edebiyatı alanında verdiği ürünleriyle kalıcı ve dikkate değer eserler vermis olan bir yazara ve 1966’dan itibaren yazarla birlikte bir çizere de verilmektedir.

Andersen Ödülü seçici kurulu, ödül için önerilen yapıtları sanatsal ve edebi değerler açısından ele almaktadırlar. Büyük ödüllerin yanısıra, kurul önerilen adaylar arasından bazılarına 1966’dan beri ‘tavsiye edilen yapıtlar’ diploması da verebilmektedir.

1960 – 1964 arasında da kurul ayrıca, ‘Başa güreşen yapıtlar’ adıyla listeler oluşturmuştur.

1956’dan beri her iki yılda bir verilen Andersen Ödülü yanı sıra bir de “IBBY Şeref Listesi” oluşturulmaktadır. Bu liste için de IBBY üyesi her ülke üç aday göstermektedir: Bir yazar, bir çizer ve (l978’den beri) bir çevirmen. Önerilen eserler son üç yıl içinde yayımlanmış olmalıdır.

Andersen Ödülü henüz Türkiye’den herhangi bir yazara ya da çizere verilmemiştir, ancak 1956’da Eflatun Cem Güney, 1958’de Cahit Uçuk şeref listelerine girmişlerdir. Eflatun Cem Güney ayrıca 1960 yılında ‘Başa Güreşen Adaylar’ arasında yer almıştır. (Cahit Uçuk’a çocuk edebiyatına hizmetleri için 1998 yılında Çocuk Yayınları Derneği tarafından bir şükran plaketi verilmiştir.)

Bir ülkenin Andersen Ödülü’ne aday gösterebilmesi için önce IBBY kuruluşuna üye olması gerekmektedir. Bu kuruluşa üye olan Çocuk Yayınları Derneği 2000 yılında yazar olarak Gülten Dayıoğlu’nu, çizer olarak da Mustafa Delioğlu’nu, 2002 yılında da yazar olarak Muzaffer İzgü’yü ve çizer olarak Ümit Öğmel’i aday göstermiştir. Bundan böyle Türkiye’nin IBBY üyeliğini Kütüphaneler Genel Müdürlüğü’ne yönlendirme kararı aldığından, Çocuk Yayınları Derneği bundan sonraki Andersen adaylarını belirlemede görev üstlenmeyecektir.