Kültür ve Sanat Yıllığı 1994 İstanbul:Nazım Hikmet Vakfı, 1995; 133- 143
Çocuklar için yapılan edebiyatın 1994 yılındaki seyrini izlemek için, önceki yılda olduğu gibi, Basın Yayın Birliği tarafından yayımlanan Türkiye Kitap Kataloğu ile Yayıncılar Birliği tarafından yayımlanan Kitap Kataloğu’ndan yararlandım. Bu iki kaynağın yanı sıra. Tüm çocuk kitapları yayımlayan yayınevlerine başvurarak 1994 yılı içinde yayımladıkları çocuk kitaplarının künyelerini ve varsa o kitaplar arasında ödül alanların belirtilmesini istedim. Bilgi istediğim yayınevlerinin bir bölümünden edinebildiğim bilgiler ve bu yayınevlerinin ücretsiz olarak verdiği kitap örnekleri toplu bir değerlendirme yapmamı kolaylaştırdı.
Çocuk Kitapları Yayımcılığı / Sayısal Değerlendirmeler
Basın Yayın Birliği tarafından çıkarılan Türkiye Kitap Kataloğu’nda adı geçen 821 yayınevinden 86 tanesi çocuk kitabı yayımlamaktadır. 1993 yılında çocuk kitabı yayımlayan 60 yayınevi olduğu göz önüne alınırsa bu yıl çocuk kitabı yayımcıları arasına 25 yayınevinin daha katıldığı ya da daha önce çocuk kitabı yayımlamayan yayınevlerinden bazılarının bu alana girdiği söylenebilir,
Yayınevlerinin listelerinde bulunan toplam çocuk kitabı sayısı 1992’de 3300 adet, 1993’te ise 3400 adetti. 1994’te bu sayının 5200’e çıktığı gözleniyor, Yani 1992’den 1993’e geçerken 697 çocuk edebiyatı elkitabı bölümün adı 697 yalnızca %3 olan artış 1994’te önceki yıla göre %53’e yükselmiş görünüyor. Aynı yıl yayınevi sayısındaki artış oraııı ise %25. Yani çocuk kitaplan sayısındaki artışı hem yayınevlerinin yeni kitaplar basmalarıyla, hem de kataloğa yeni dahil olan yayınevleriyle açıklamak mümkün.
Çocuk Kitapları Yayımcılığı / Üretim
1994, çocuk kitapları üretiminde “ithal kitaplar” yılı oldu. Bu kategoriye giren kitaplar yurtdışında basılıyor ancak yurtdışındaki yayıneviyle yapılan bir anlaşmayla kitaların Türkçe metinlerinin baskı filmleri Türkiye’den gönderiliyor. Bu konuda başı çeken yayınevi “Okulöncesi Eğitiminde Bilimsel Yayıncılık” sloganıyla yıllardır ürün veren ve 1994’te patlama yılını yaşayan YA-PA Yayın Pazarlama oldu. YA-PA, yurtdışında Türkçe metniyle basılarak mamul mal olarak ithal edilen yabancı kaynaklı okulöncesi çocuk kitaplarının birçok örneğini okuruna sunmakla kalmadı, yayın programında yerli yazar çizerlere ve eğitimcilere de yer vererek ürün çeşidini arttırdı. “Bir İlaç Bir Kitap” kampanyasıyla doktorlara, “Çocuklara Bu Yılbaşında Kitap Armağan Edelim” kampanyasıyla da daha geniş bir kitleye ürünlerinin satışını sağladı. Bu yayınevinin 1994 yılı içinde attığı önemli adımlardan biri de bayilik sistemine geçmesi oldu. Ürünleri arasına çocuk mobilyası ve oyuncakları da dahil ederek Türkiye’nin birçok yerinde bayilikler vermeyi amaçlayan bu projede bayii olmak isteyenlere bir çocuk eğitimcisi çalıştırmaları şartı koşuldu.
İthal kitaplar konusunda adımlar atan bir başka yayınevi ise Net Turistik Yayınlar oldu. Yıl sonuna doğru bu alana giren yayınevi büyük boy ciltli masal kitaplarının yanısıra, irili ufaklı mukavva kitaplar da ithal etti.
Genel olarak bakıldığında, ithal kitaplar çocuklara sunulan kitap çeşitlerinin artması yönünde yararlı olmakla kalmıyor, özellikle bizim yazar çizerlerimize örnek almaları açısından daönem taşıyor. Bu tür yayımcılığın zorluklarıdan biri bu kitapların gümrük maliyetinin fazla olması. İçinde Türkçe metin bulunduğu için özel bir fona tabi olan bu ürünlerin satış fiyatları bu nedenle biraz yüksek.
Şimdilik yalnızca ticari beklentilerle yola çıkan bu yayınevlerinin zamanla benzer kitapları ülke içindeki yazar çizerlere yaptırma yoluna gitmeleri halinde bu tür projeler çocuk yayımcılığımızın gelişmesi yönünde daha çok katkı sağlayabilecek.
Çocuk Kitapları Yayımcılığı / İçerikle ilgili değerlendirmeler
1994 yılında çocuklara yönelik kitapların malzeme kalitesinde yükseliş görülmüşse de içeriklerinde çok önemli bir gelişme sağlanamamıştır. Önceki yıllarda başı çeken ve yeterinden fazla sömürülen “çevre” konusu 1994’te neredeyse hiç ele alınmamış, bunun yerine geçebilecek başka temalar da çocuk edebiyatı yazarlarının ilgi alanına girmemiştir. Bosna dramına ilişkin olarak Pınar Yayınları’nın hazırladığı çizgi-roman türündeki birkaç yayın dışında 1994’te Türkiye ve dünyayı sarsan hiçbir konu bir çocuk kitabının konusu olamamıştır.
Ülkemiz bütün dünyada son 10 yıldır tırmanış dönemini yaşayan bilgi çağının genişleyen bir pazarı durumundadır. Bilgisayar, faks, cep telefonu, multimedia, internet artık günümüz çocukları için doğal kullanım araçlarıdırlar. Oysa aynı çocuklara hâlâ sunulmakta olan Jules Verne’in “Aya Seyahat”inde en ileri iletişim teknolojisi olarak telgraf vardır. Kaldı ki Jules Verne’in Ay’a gitmeyi bile önceden kestirebilmesinin yanında bir telsizi akıl edemeyişini tabii ki hoş görürüz de günümüz yazarlarından kaçı bırakınız geleceği kestirmeyi, günümüzü doğru yorumlamaktadırlar? Bu teknolojik hız içinde büyüyen ve bizim çocukluğumuzda bile hayal olan teknolojik gelişmeleri “zaten hep var olmuşçasına” doğal kabul eden çocuklara verilebilecek bir edebiyat hangi temeller üzerine oturmalı, hangi konuyu nasıl ele almalıdır? Öte yandan çağımız olanca teknolojik incelmenin ve gelişmenin yanısıra radikalleşmenin ve kabalaşmanın da çağıdır. Dostluğu, birbirini anlamayı, hoş görmeyi insan beynini ve yüreğini özgürleştirmeyi vaazeden 60’lı 70’li yılların edebiyatının yerini öfkenin, hukuksuzluğun, kaba kuvvetin, hatta linçlerin yaygınlaştığı 90’larda nasıl bir edebiyat alacak? İşte bu ve benzer kaygılarla yazılan çocuk kitapları önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da az oldu. Bu yılın en iyi örneklerinden biri daha sonra Masal-Gerçek Tiyatrosu tarafından oyunlaştırılan, Ayla Çınaroğlu’nun Al Takkcli Dev İle Mor Takkeli Dev adlı kitabıydı.
Çocuk Edebiyatı Yazarları ve Yayınevleri
Yukarda değindiğimiz “İthal Kitaplar”a ağırlık verilmesi nedeniyle 1994 çocuk edebiyatı yazarlarımız açısından pek verimli geçmedi. Bu alanda mali güce sahip yayınevlerinin (Net, Ya-Pa) daha çok ithal kitaplara ağırlık vermeleri nedeniyle özgün projeleri olan yerli yazar çizerlerimiz çok fazla yayımlanma şansı elde edemediler. Banka yayınevleri ise çocuk yayınlarına ilgilerini sürdürmekle birlikte 1994’te bu alanda çok hevesli bir görüntü vermediler. İş Bankası, Zerrin Polat’ın Masal Gezegeni adlı kitabını çizer Serpil Ural’ın adını kitapta belirtmeksizin bastı. Genellikle belli bir yayın programı olmaksızın ve grafik düzenleme konusunda son derece yetersiz yayınlar yapan İş Bankası yanında Yapı Kredi Yayınları çocuk kitaplan konusunda, ama daha çok çocuk kitapları dışında kalan yayınlarında, son derece nitelikli bir yayımcılık faaliyeti sergiledi. Coşkun’un Serüveni (İsmet Kür), Yedi Odalı Ev (Kemal Kurt), Küçük Bir Kız Tanıyorum Dokuz Yaşında (Nezihe Meriç), Dedemi Özlüyorum, Aslı Pazarı Bekliyor (Gülçin Alpöge), Mısır’a Yolculuk (Gülten Dayıoğlu), 1994 yılı içinde yayımladıkları telif eserlerden. Çeviri olarak JacquesPrevert’den Yaramaz Çocuklara Masallar, Samih Rifat’ın çevirisiyle, Exupery’dcn Küçük Prens, Selim İleri’nin çevirisiyle, Roald Dahl’dan Matilda, Lale-Cüneyt Akalın’ın çevirisiyle ve Davit Darson’dan Stormy İtalya’da ve Stormy Hindistan’da, Vedat Çorlu’nun çevirisiyle yayunlandı.
Çocuk kitapları alanında telif eserlere en fazla yer veren yayınevi 1994 yılında Mavibulut oldu. Ayla Çınaroğlu 1994’te iki yeni kitapta özgün eserlerine yenilerini kattı. Al Takkeli Dev ile Mor Takkeli Dev adlı manzum masalı kendisi resimledi. Kanaryamın Öyküsü adlı öyküyü ise Yaprak Berkkan resimledi.
Aytül Akal, Geceyi Sevmeyen Çocuk, Canı Sıkılan Çocuk adlı dizisine Kardeş İsteyen Çocuk (Mavibulut) adlı kitabını ekledi. Bu kitabı da öncekiler gibi çocuklar resimledi.
Güngör Köknel ilk kitabı Seni Seviyorum Coco, Aysel Gürmen’in ilk kitabı Şıkırdak’ın Çıngırağı ve Leyla Sakpınar’ın ilk kitapları Annem ve Ben, Kardeşim ve Ben yine bu yıl içinde Mavibulut tarafından yayımlandı.
Serpil Ural İlk Başbakan (Kültür Bakanlığı) adlı kitabında İnonü’yü çocuklara anlattı. Ya-pa’nın yayımladığı Kedi-Fare- Müzik adlı kitabında da müzik aletlerini ve sesleri ele aldı. Aynı yayınevi Şükran Oğuzkan’ın Meraklı Sarı Yumak, Anne Ayı ile Sarı Yumak adlı kitaplarını yayımladı.
Mustafa Ruhi Şirin’in Guguklu Saatin Kumrusu Romanya’da yayımlanmak üzere Romence’ye, Masal Mektupları ise Azerbaycan’da yayımlanmak üzere Kiril alfabesine çevrildi. Yazarın aynı yıl içinde 99 Soruda Çocuk Edebiyatı (Çocuk Vakfı Yayınları) adlı kitabı yayımlandı.
Yazar Yalvaç Ural yarı derleme, yarı özgün Zıpır Bilmeceler’iyle belli bir çocuk kesimini yakalarken, Korkuluğun Kalbi adlı kitabı Feridun Oral’ın resimleriyle Avusturya’da Mangold Yayınevi tarafundan yayımlandı. Tüm eski kitapları Önel Yayınevi tarafından yeniden basılan yazar zamanını daha çok yıl içinde yayına giren Sarı Trampet adlı tv çocuk programına verdi.
Afa Yayınları Küçük Vampir Aslanın İninde, Kız Dedektif Sam, Kız Dedektif Sam Çalınan Kutu ve İhtiyar John olmak üzere dört çeviri kitap yayımladı. Telif eser yayımlamadı. Küçük Vampir dizisinin bu son kitabının bir özelliği de resimlerinin orijinallerine benzetilerek Sinan Gürdağcık tarafından yapılmış olması. İhtiyar John’un çevirisini daha önce Benjamin Anna’yı Seviyor’un çevirisini yapan Necdet Neydim yaptı.
Arkadaş Yayınları Memduh Mahmut Uyan’ın Halil’e Masallar adlı kitabını Şükran Sel’in resimleriyle yayımladı. Aynı yayınevi çeviri olarak da Enid Blyton’un Gizli Yediler dizisinden Lunaparkta adlı kitabını yayımladı.
Altın Kitaplar Yayınevi Ahmet Tural’ın Pembe Korunun Çocukları ve İsmail Sivri’nin Leylekler Gelirken adlı kitaplarını yine zevksiz kapak resimleriyle ve düzenleriyle yayımladı.
Ülker Köksal’ın Masallar, Mehmet Gür’ün Palyaço Ayı adlı kitapları özensiz resimlerle Esin Yayınevi, 10 kitaplık Seçme Dünya Masalları Dizisi Faruk Kutlu’nun çizgileriyle Bu Yayınevi tarafından yayımlandı.
Bilgi Yayınevi, yazar Ayla Kutlu’nun editörlüğünde Elif Çocuk Kitapları Dizisi’ne başladı. Yazarın Yıldız Yavrusu Ramram’ın Dünya Serüvenleri ve Muzaffer İzgü’nün 7 yeni kitabı aynı yıl içinde yayımlandı. Bilgisayara Giren Tırtıl’la Hidayet Karakuş. Astronot Çekirge ve Cüceler Gezegeni adlı kitaplarıyla Hüseyin Yurttaş çocuk edebiyatına katkılarını sürdürdüler. Bilgi’nin bu kitaplarında Mustafa Delioğlu’nun resimlerine yer vermeye başlaması ise görsel kalitelerini belirgin olarak yükseltti.
Can Yayınları 1994 yılında telif çocuk kitabı yayımlamadı. Çeviri olarak da yalnızca Gianni Rodari’nin Soğanoğlan’ını yayımlarken, Cem Yayınevi Ahmet Ümit’in Masal Masal İçindeadlı kitabıyla yayın hayatına nicelik olarak oldukça yetersiz katkılarda bulundular.
Daha çok ders kitabı türüne ağırlık veren Arıtaş Yayınları Ahmet Uysal, Osman Arıkan, Şükrü Beşiktaş, Gülsüm Akyüz, Hasan Kıyafet, Leyla Kıyafet, İhsan Ertürkmen, Nalan Danacı gibi yazarların “Öğretici Öykü Takımı,” “Kolay Okuma Takımı” türünden takım kitaplarını yayımladı.
Gerçek Sanat Yayınları Nevra Bucak’tan Kerem ile Aslı, Güngör Gençay’dan Kuyu Başının Kuşları ile Nusret Ertürk’ten Bir Günün İki Sabahı’nı yayımladı.
Bir zamanların büyük yayınevi Arkın, 1994’te eski dizilerinin yeni basımlarını yaparken Oryal Gökdemir’in Bilgiç Serçe, Sokak Kedileri, Al Hipo, Geminin Adı Mayıs Çiçeği, Hasan Öksüzoğlu Rasim adlı kitaplarını da okura sundu.
Çocuk Kitaplan yayımına 1993’te başlayan Ümit Yayıncılık 1994’te 3 çeviri, 4 telif eser yayımladı. Klaus Peter Wolf’tan Üç Sıfır Esin Önal’ın çevirisiyle, Jose Lais Daizola’dan Çılgın Terzi Büyükannem ve Manuel L. Alonso’dan Büyülü Dükkân Tülin Şenruh’un çevirisiyle yayımlanırken Refik Durbaş’ın Kırmızı Kanatlı Kartal, Tilki Tilki Saat Kaç, İkinci Baskı ve Denizler Sincabı adlı kitapları okura sunuldu.
Epsilon 1994’te Uzak Orman’ın Hayvanları Dizisi’nden dört çeviri kitap yayımladı. Colin Dann’ın yazdığı ve Özlem Koşar’ın çevirdiği kitaplarla Epsilon çocuk edebiyatına kaliteli örnekler sundu.
Varlık Yayınları Enver Ercan’ın hazırladığı Mevlana’dan Masallar ve Yüzyıldan Çocuk Şiirleri ile bu alanda varlık göstermeyi sürdürdü. Kitapları Mustafa Delioğlu resimledi.
Diyanet Vakfı H. Emin Öztürk, Gökhan Evliyaoğlu gibi yazarların dini eğitim veren kitaplarının yanında Bestami Yazgan’ın Keloğlan, Cesur Gemici, Hayvanlar Dünyası, Sevimli Dostlar, Canlı Doğa adlı masal kitaplarını yayımladı.
En eski yayınevlerimizden İnkılap Kitabevi’nin 1994’te yayımladığı 30 kadar kitabın 3 tanesi telif ötekiler Walt Disney, Jack London, Conan Doyle, Mark Twain gibi yazarların eski kitaplarının yeni basımları. Telif eserlerin yazarlan ise Tilki’nin Gözyaşları ile Nazire Kutsal, Çil Horoz, Atatürk ile Yavrutürk ile Numan Kartal, Kralın Kızı ile Tekin Yılmaz. İnkılap Kitabevi tarafından yayımlanan Nasrcddin Hoca Dizisi bu yıl içinde Japonya’da Japonca olarak yayımlandı.
Engin Yayınları Kıvanç İşcan Akıskalı’dan Bir Varmış Bir Yokmuş ile birlikte George Sand ve Alphonse Daudet’nin birer kitabını yayımladı.
Sevim Ak’ın yeni öykü kitabı Toto ve Şemsiyesi ile Nural Birden’in Telefonun Öyküsü Çınar Yayınları’nın 1994 programını oluştururken, Özer Yayınları benzerlerinden hiçbir farkı ve özelliği olmayan Keloğlan’lı. Nasreddin Hoca’lı takımlarını sürdürdü.
Kemal Özer’in Çiçek Dürbünü adlı kitabı edebiyat açısından bu yılın en nitelikli ürünlerinden biri oldu. Yordam Yayınları’nın bu kitabını Sibel Demirtaş resimledi.
Keiko Nonaka’nın Zipangu Işığı adlı, Japon Halk Masalları kitabını Say Yayınları Sugita’nın desenleriyle yayımladı.
Çocuk Kitabı Çizerleri
1994 yılında yayınevleri çocuk kitabı resimleyen çizerlerimize yine pek rağbet etmezken, yurtdışı sergi ve yarışmalarda çizerlerimiz varlık göstermcyi sürdürdüler ve Bratislava, Bologna, Japonya’daki yarışmalara katıldılar. Nazan Erkmen, 1993’te M. R. Şirin’in Kuş Ağacı kitabı için yaptığı resimleri Tokyo Kitap Bienali’nde ve Bratislava’da sergilemişti. Bu yıl da aynı çizer Kültür Bakanlığı’nın “Okuma Sevgisi” konulu afiş yarışmasında birincilik, TBMM tarafından düzenlenen “23 Nisan” konulu yarışmada da 3.’lük ödülünü aldı. 1995’te Bologna Sergisine seçilen Feridun Oral 1994’te Yalvaç Ural’ın Korkuluğun Kalbi adlıkitabını resimledi. Aynı çizerin Kirpi ile Kestane adlı kitabı da İsviçre’de basıldı. Serpil Ural’ın resimleri Yugoslavya’da “The Golden Pen of Belgrade” sergisine ve kataloğuna alındı. Serpil Ural ayrıca yıl sonunda İspanya’nın Seville kentinde yapılan International Board 011 Books for Young People (Uluslararası Çocuk ve Gençlik Yayınları Kurulu) kongresine Gülçin Alpöge ile birlikte katılarak bir panel yönetti ve “Türkiye’de TV ve radyonun çocuk edebiyatına desteği” konulu bir bildiri sundu.
Bir süredir çocuk kitapları resimlemeyen Huban Korman 1994 yılında Yapı Kredi Yayınları için resimlediği Yaramaz Çocuklara Masallar (Jacques Prevert) ve Gülçin Alpöge’nin Aslı Pazarı Bekliyor kitabı ile yeniden bu alanda ürün vermeye başladı. Betül Sayın ise Gülçin Alpöge’nin Dedemi Özlüyorum kitabındaki resimleriyle dikkat çekti.
Ferit Avcı’nın önderliğinde 1993’te düzenlenen ve 30 çizerin eserlerinden oluşan “Sevgi Çizgileri” adlı sergi 1994 boyunca Almanya’nın çeşitli kentlerinde dolaştı.
Yıllardır çeşitli kitap resimleri ve kapakları yapan Nural Birden Telefonun Öyküsü ile kendi kitabını resimlemiş oldu. Ayla Çınaroğlu Al Takkeli Dev ile Mor Takkeli Dev, Yaprak Berkkan,
Ayla Çınaroğlu’nun Kanaryamın Öyküsü, Leyla Sakpınar Kardeşim ve Ben, Annem ve Ben adlı kitaplarını kendisi resimledi. Saadet Ceylan ise Nuran Turan’ın Serdar’a Öyküler adlı kitabına yaptığı resimlerle ilk kez büyük boy bir albümde yayımlanmış oldu.
Çocuk kitabı çizerlerinin 1994 yılı seyri önceki yıldan çok farklı olmadı. Yıllarını bu konuya adamış olan çizer Mustafa Delioğlu ise bu yıl her zamankinden daha çok kitaba resim yaptı. Cağaloğlu’ndaki atölyesinde tam gün resim yaparak yaşayan Delioğlu ders kitabı resimlemekten bunaldıkça çizgilerinde yeni arayışlara ve özellikle Kırmızıfare Dergisi’ne iç ve kapak resimlerinde sergilediği serbestliğe yöneldi. Çocuk edebiyatımızın bir başka Mustafa’sı Mustafa Eremektar (Mıstık) 1994’le Kırmızıfare’ye öyküler yazıp resimlemeyi sürdürdü.
Çocuk Dergileri
1994’te çocuk dergilerindin Bando, Milliyet Çocuk, Milliyet Kardeş gibi promosyona dayalı dergiler çabalarını sürdürürken Milliyet Çocuk bir süre gazeteyle birlikte haftalık olarak ücretsiz verildikten sonra durdu.
Türkiye Gazetesinin çıkardığı Türkiye Çocuk Dergisi ise promosyona biraz daha ağırlık vererek (bisiklet, fotoğraf makinesi, yap-boz villa, “İslamiyet Nedir?” kitabı) ve bilinen dini konulara verdiği önceliği sürdürdü.
Çocuklar İçin Edebiyat Dergisi alt başlığıyla çıkarılan Kırmızıfare 1994’te de yayımını sürdürdü. Dörtte üçü telif, dörtte biri çeviri eserlerin oluşturduğu ve daha çok abonelere gönderilen dergi bu yıl içinde de Kütüphaneler Genel Müdürlüğü tarafından kütüphanelere gönderildi.
Kırmızıfare’nin 1994’teki en önemli etkinliği 28. sayısıyla okurlarımı duyurduğu “Eyc bi bi değil he be be” kampanyası oldu. Abonelere gönderilen mektupların doldurularak HBB televizyonu yetkililerine postalandığı kampanyanın amacı Türkçemizi doğru kullanmaya yönelikti. 28 Mayıs 1994’te Milliyet Gazetesi’nde Bülent Berkman tarafmdan da duyurulan bu kampanyayı HBB yetkilileri dikkate almadı.
Çocuk Edebiyatı ile ilgili Yayınlar ve etkinlikler
Yıl içinde çocuk edebiyatını konu alan en önemli yayın Çocuk Vakfı tarafından yayımlanan 99 Soruda Çocuk Edebiyatı oldu. Mustafa Ruhi Şirin’in hazırladığı kitapta soru-cevap biçiminde yazarın kendi görüşleriyle birlikte Nilüfer Tuncer, Mübeccel Gönen, Ferhan Oğuzkan, İnci Enginün, Can Göknil, Feridun Oral ve Ayla Oktay’ın görüşlerine yer verildi.
Kasım ayında İstanbul Beyoğlu Belediyesi tarafından Beyoğlu Sanat Galerisi’nde 1. Çocuk Kitapları Şenliği düzenlendi. Fahrettin Bozdağ tarafından hazırlanan şenliğe belediye araçları ile okullardan taşınan öğrencilerle ilgi yoğunluğunun artmasına çalışıldı.
Kasım ayındaki Tüyap Kitap Fuan’nda düzenlenen “Çocuk Hakları Sözleşmesi” konulu panele Aynur Tuncel, Jale Civelek, Seda Akçu, Türkel Minibaş. Turgut Tarhanlı ve Abdurrahman Önen katıldı.
1993’te yürürlüğe konan Gülten-Cevdet Dayıoğlu Kütüphanesi bu yıl Emet’te açıldı. Gülten ve Cevdet Dayıoğlu’nun bağışı olan ve yazarın doğum yeri olan Emet’teki çocuk kütüphanesine yayınevleri kitap bağışında bulundular. Gülten Dayıoğlu Kitaplık Dergisi’nin Ekim 1994, 11. sayısındaki yazısında bu kütüphaneden söz etti.
Gülen Ağaç Çocuk Tiyatrosu Feyza Hepçilingirler’in yazdığı Çirkin Prenses adlı oyunu sahneledi.
Yapı Kredi Yayınları’nın çıkardığı Kitaplık Dergisi’nin 12. sayısının (Kasım-Aralık 1994) 18. sayfasında Sevin Okyay “Derenin Karşı Yanından Masallar” başlıklı yazısında Yaramaz Çocuklara Masallar (Jacques Prevert) adlı kitabı tanıttı.
Kitaplık Dergisi’nin Ağustos-Eylül 1994, 10. sayısının 7. sayfasında Sevin Okyay’ın “Her Diyar Baştanbaşa Stormy” adlı yazısı, aynı derginin 11. sayısının 6. sayfasında ise Ragıp Duran’ın “Mösyö Tenten’in İlk Resmi Türkiye Ziyareti” adlı yazısı yayımlandı. Aynı konudaki bir başka yazı da “Tenten Yeniden” (Fatih Erdoğan) başlığıyla 25 Aralık 1994’te Yeni Yüzyıl gazetesinin 25. sayfasında çıktı. Kitaplık Dergisi’nin 9. sayısının (Haziran- Temmuz 1994) 14. sayfasında ise Hülya Tufan’ın “Okuma ve Çocuk” başlıklı yazısı çocukların okumaya bakışlarına ilişkin ilginç bir yazıydı.
Hürriyet Gazetesi Show Dergisi’nin 19 Haziran 1994, 66. sayısında Fatma Batukan “Biri Okumuş Biri Uyumuş” başlıkdı yazısında Aytül Akal ve kitaplarını konu etti.
“Çocuk Edebiyatımızın Satırbaşları” (Fatih Erdoğan) Boğaziçi Üniversitesi Mezunlar Derneği Dergisi’nin Kış 94, 62-63. sayısında, Alt Tarafı Çocuk Kitabı” (Fatih Erdoğan) başlıklı bir yazı da Cumhuriyet Kitap Dergisi’nin 10 Haziran 1994 tarihli 241. sayısında yayımlandı.
SONUÇ
1994 yılında önceki yıla oranla daha çok çocuk kitabı yayımlandı. Özellikle okulöncesine yönelik ithal kitapların gündeme gelmesi, yerli yazar çizerlerin farklı örneklerle karşılaşmalarını sağladıysa da, yayınevlerinden kendilerine daha az iş çıkması bu furyanın olumsuz yanı oldu. 1994 yılında yeni yazarlar ve yeni çizerler ortaya çıktı çıkmasına ama, daha çok sanatçıya kendini deneme fırsatı verebilecek güçlü yayın projeleri telif eserlere yönelik olarak ortaya konamadı. Yine de 1994’ün bu alanda tümüyle durgun olduğunu söylemek küçük çaplı yayınevlerinin özgün girişimlerini yok saymak olur. Bugün ithal kitaplarla kolay yolu seçen birçok güçlü yayın kuruluşunun gelecek yıllarda yerli yazar çizerlerimizin gücünü fark edip onlara yayımlanma fırsatı verecekleri kesin gibidir. Avrupa’yla bütünleşme, bilgi çağı toplumu olma özleminin doğurduğu beklentiler ve ayak uydurma gereksinmesi Türkiye’nin kitaba yönelik ilgisini kamçılayacağı için her yeni yıl çocuklara yönelik yayımcılık açısından önceki yıla oranla daha canlı olacaktır.